การปลูกถั่วลันเตา

          การปลูกถั่วลันเตา          

ถั่วลันเตา  เป็นพืชผักชนิดหนึ่งที่มีบริโภคในบ้านเรา แต่ไม่ค่อยแพร่หลายเท่าใดหนัก ไม่ค่อยมีจำหน่ายมากนักในท้องตลาด ซึ่งอาจเป็นเพราะว่าถั่วลันเตาเป็นพืชที่ปลูกค่อนข้างยากและต้องการการดูแลรักษาและเอาใจใส่มาก ถั่วลันเตาทั้งฝักมักกินแบบผัด จะผัดกับเนื้อสัตว์ที่เราชอบ อย่างหมู กุ้ง ไก่ หรือผัดน้ำมันหอยเปล่า ๆ ก็ได้รสดีทั้งนั้น เมล็ดถั่วลันเตาต้มสุกมักนำไปเป็นส่วนผสมของสลัด หรืออาหารฝรั่งมากกว่าจะนำมาทำอาหารแบบไทย เนื่องจากถั่วลันเตาเป็นพืชตระกูลถั่ว พืชตระกูลนี้เป็นพวกที่ได้รับสัมปทานโปรตีนมาจากธรรมชาติมากหน่อย แต่ใช่มีแค่โปรตีน ยังมีการใยอาหารหรือไฟเบอร์ วิตามินซี แคลเซียมและฟอสฟอรัสในปริมาณสูง แต่ก็นั่นแหละ วิตามินซีมักหายตัวไปหากถูกความร้อน ดังนั้นจึงควรผัดแต่พอสุกก็รับประทานได้แล้ว  กากใยอาหารในถั่วลันเตาช่วยให้ระบบย่อยอาหารเป็นไปตามปกติ รวมไปถึงการขับถ่ายที่สะดวกสบายและเป็นเวล่ำเวลาแม้ว่าถั่วลันเตาจะให้สารอาหารต่าง ๆ และเส้นใยอาหารมากก็จริง แต่หากจะให้ดีควรรับประทานผักที่หลากหลายเพื่อจะได้รับสารอาหารและเกลือแร่ต่าง ๆ อย่างครบถ้วน  จัดเป็นพืชประเภทผักปีเดียว ลำต้นจะเลื้อยพันค้างขึ้นไปโดยใช้มือจับ เป็นพืชผักที่ชอบอากาศเย็นจึงปลูกได้ดีในช่วงฤดูหนาว แต่อย่างไรก็ตามถั่วลันเตาก็สามารถขึ้นได้ในดินแทบทุกชนิดโดยเฉพาะดินเหนียว ควรเป็นดินที่ค่อนข้างมีความเป็นกรดเล็กน้อย บ้านอะลาง


  ถั่วลันเตา   ชื่อวิทยาศาสตร์ Pisum sativum จัดอยู่ในตระกูลถั่ว มีถิ่นกำเนิด แถบประเทศ เอธิโอเปีย ต่อมา แพร่กระจายปลูก ในแถบ เมดิเตอร์เรเนียน และเอเชีย และเขตอบ อุ่นต่างๆ ของโลก ถั่วลันเตา เป็นพืชฤดูเดียว มีใบแบสลับ ปลายใบเปลี่ยน เป็นมือเกาะ การเจริญ เติบโตแบบพุ่ม หรือขึ้นค้าง บางสายพันธุ์ อาจมีเฉพาะ ใบบางพันธุ์ อาจมีเฉพาะ มือเกาะ ใบมีสีเขียวอ่อน ถึงสีเขียวเข้ม ลำต้นเล็ก เป็นเหลี่ยม รากเป็นระบบ รากแก้ว ดอกเป็นแบบ ดอกสมบูรณ์เพศ ผสมตัวเอง สามารถแบ่ง ประเภทของ ถั่วลันเตาเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ประเภท ฝักเหนียว และแข็ง เมล็ดโต นิยมปลูกเพื่อ รับประทานเมล็ด ส่วนอีกชนิดปลูก เพื่อรับประทานฝักสด โดยฝักจะมี ขนาดใหญ่ มีปีก เป็นต้น

สภาพที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโต

ดินที่เหมาะสม สำหรับการะปลูกถั่วลันเตา ควรมีลักษณะร่วนซุย ระบายน้ำได้ดี มีความอุดมสมบูรณ์สูง หน้าดินลึก และควรมี pH อยู่ระหว่าง 5.5-6.5  อุณหภูมิที่เหมาะสม สำหรับการเจริญเติบโตอยู่ระหว่าง 13-18′C หากอุณหภูมิต่ำกว่า 4′C หรือสูงกว่า 29′C จะทำให้การเจริญเติบโตชะงัก และในกรณีที่อุณหภูมิสูงกว่า 30′C ดอกและฝักร่วง ไม่ควรปลูกในสภาพอากาศเย็น มีน้ำค้างแข็ง โดยเฉพาะในระยะ ที่ดอกบาน และเริ่มติดฝัก และควรได้รับแสงตลอดทั้งวัน  พันธุ์ที่นิยมใช้ปลูกในบ้านเราคือ พันธุ์แม่โจ้ 1 พันธุ์แม่โจ้ 2 และพันธุ์ฝางเบอร์ 7

การใช้ประโยชน์ของถั่วลันเตา

ถั่วลันเตาเป็นถั่วฝักแบน สีเขียวอ่อน มีเมล็ดเล็กๆ เรียงอยู่ภายใน มีแคลเซียมและฟอสฟอรัสมาก เหมาะอย่างยิ่งต่อการบำรุงกระดูกฟัน เวลานำมาผัดจะมีรสหวานและกรอบ ควรผัดไฟแรงอย่างรวดเร็ว จะทำให้คุณค่าวิตามินยังคงอยู่ หรือนำไปลวกรับประทานได้อร่อยเช่นกัน นอกจากนี้เราสามารถนำส่วนของยอดต้นถั่วลันเตาพันธุ์รับประทานยอด ซึ่งมีลักษณะอวบและรสชาติหวาน นิยมนำมาผัดน้ำมันไฟแรงอย่างรวดเร็ว หรือต้มจืดกับหมูสับ


การปฎิบัติดูแลรักษาถั่วลันเตาในระยะต่างๆของการเจริญเติบโต
การเตรียมดิน ขุดแปลงตากดินไว้ 2 สัปดาห์ ใส่ปูนขาวตามคำแนะนำจากการวิเคราะห์ดินอัตร 0-100 กรัม/ตร.ม. ทิ้งไว้ 10 วัน ก่อนปลูกคลุกปุ๋ย 0-4-0 อัตรา 40 กรัม/ตร.ม. กับ 12-24-12 อัตรา 25-30 กรัม/ตร.ม. ลงในดินแปลงกว้าง 1 ม.(แถวคู่)

การปลูก ใส่ปุ๋ยคอกอัตรา 1 กก./ตร.ม. รองพื้นก่อนปลูกและโรยตามร่องแถวปลูก พรวนดิน และหยอดเมล็ดโดยขีดร่องยาวตามแปลงลึก 5 ซม. หยอดเมล็ด 1 เมล็ด ห่างกัน 10-20 ซม. แถวห่าง 50 ซม. (ปลูกแถวคู่) กลบดินแล้วรดน้ำ ราดแปลงด้วยเซฟวิน 85 บนแปลงป้องกันมดกินหรือขนย้ายเมล็ด บ้านอะลาง

 ข้อควรระวัง 
1. หยอดเมล็ดลึกจะทำให้เน่า
2. ควรคลุกเมล็ดด้วยไตรโคเดอร์ม่าหรือเอพรอน 35
การทำค้าง เมื่อปลูกได้ 10 วัน โดยปักไม้ค้างสูง 2 ม. ระยะห่าง 1 ม. ผูกเชือกช่วงบะ 20 ซม. ของค้าง
การให้น้า ให้น้ำทุก 2-3 วัน โดยเฉพาะช่วงออกดอก หากขาดน้ำจะไม่ติดฝัก

 การใส่ปุ๋ย 
1. ถั่วลันเตาอายุ 20 วัน ให้ปุ๋ย 46-0-0 อัตรา 30 กรัม/ตร.ม.
2. ถั่วลันเตาอายุ 30 วัน ให้ปุ๋ย 13-13-21 อัตรา 30 กรัม/ตร.ม. กลบดินบางๆ แล้วรดน้ำตาม ควรกำจัดวัชพืชพร้อมการให้ปุ๋ย

 การเก็บเกี่ยว 
อายุเก็บเกี่ยวของแต่ละพันธุ์ไม่เหมือนกัน แต่โดยทั่วไปแล้วประมาณ 60-90 วันหลักจากปลูก การเก็บฝักสดควรเก็บทุกๆ 3-4 วัน ทยอยไปเรื่อยๆเลือกเก็บฝักที่ได้ขนาดอ่อนนุ่ม กรอบ เมล็ดข้างในอ่อน อายุเก็บเกี่ยวประมาณ 30-60 วัน  เริ่มเก็บผลผลิตถั่วลันเตา เมื่อมีอายุได้ประมาณ 45-70 วัน เก็บ 3 วัน/ครั้ง เป็นเวลา 15-25 วัน (ถ้าดูแลรักษาดี) ปลิดให้มีขั้วติดฝักไม่ควรล้างน้ำ คัดฝักเสียทิ้งและผึงให้แห้ง 1 คืน ก่อนบรรจุลงในตระกล้าพลาสติก  บ้านอะลาง

 โรคแมลงศัตรูที่สำคัญของถั่วลันเตาในระยะต่างๆ ของการเจริญเติบโต 
ระยะปลูกซ่อม 0-10 วัน โรคเหี่ยว, หนอนชอนใบ,
ระยะเริ่มติดดอก 25-30 วัน โรคเหี่ยว, โรคใบจุด, โรคราแป้ง, โรคเน่าเปียก, หนอนชอนใบ, เพลี้ยไป
ระยะฝักเจริญเติบโต 35-45 วัน โรคเหี่ยว, โรคใบจุด, โรคราแป้ง, โรคเน่าเปียก, หนอนชอนใบ, เพลี้ยไป
ระยะเก็บเกี่ยว 45-70 วัน โรคเหี่ยว, โรคใบจุด, โรคราแป้ง, โรคเน่าเปียก, หนอนชอนใบ, เพลี้ยไป

หมวดหมู่: พืชผักสวนครัว